“Phải đọc đến bài “Đống Thây còn một chút này” thì tôi mới hiểu tại sao một cuốn sách mang tính chất khảo cứu, ghi chép, du kí lại có cái tên gợi đến như vậy? Hoá ra mấy chữ “Chiều tà chỉ thấy cỏ xanh” nằm trong bài văn tế thường được các bô lão trong làng đọc tại gò Đống Mồ, Chương Mỹ, Hà Nội - nơi chôn hài cốt của hàng vạn quân giặc bị tiêu diệt bởi nghĩa quân Lam Sơn vào cuối năm 1426 - mỗi dịp tháng Chạp hàng năm. Bài văn tế có đoạn mở đầu như sau:
Hỡi ôi các chúng hồn/ Sinh năm nào không biết/ Mất tuổi nào chẳng hay / Chiều tà chỉ thấy cỏ xanh…
Mấy câu thơ này, bài thơ này, lớn hơn là tinh thần nhân ái này là một giá trị ẩn sâu trong nhân cách người Việt, sẵn sàng xả thân bảo vệ chủ quyền dân tộc nhưng cũng tha thứ, bỏ qua, độ lượng với kẻ thua cuộc. Tôi thích tên sách này cũng như cái cách khai thác, tìm kiếm, phân tích dữ liệu và gọi tên các sự việc, hiện tượng luôn rất thuyết phục của tác giả Nguyễn Phan Khiêm.” (Nhà văn Đỗ Bích Thúy)
Kính mời Quý độc giả đón đọc “Chiều tà chỉ thấy cỏ xanh”.